|
  
Antartica en onze vaarroute
Klikken op de kaart
|
|
Antarctica
De geschiedenis van dit werelddeel intrigeert mij. De Nederlander Dirk Gerritz zou in 1570 de eerste zijn geweest die de 60° zuiderbreedte overschreden heeft? James Cook heeft in 1722 rond de Zuidpool gevaren maar is niet dichter dan 165 km van de kustlijn geweest. Zijn schip werd geblokkeerd door ijs en slecht weer. Hij besloot daarna dan maar dat er verder niets waardevol te ontdekken was. Het duurt dan tot 1819 voor ook een Brit William Smith de Zuidelijke Shetland eilanden ontdekte. Waarna een 10 tal jaar later de walvisvaarders verschillende nederzettingen hebben geopend.
Maar hoe komt het dat Piri Reis en Mercator in de 16de eeuw een wereldkaart konden maken waarop de kustlijnen van Antarctica zeer goed overeenstemmen met de opmetingen die men in de 19de eeuw heeft gedaan?
|
|
|
Naar het Zuidpoolgebied.
Donderdag om 16 uur worden we verwacht aan de haven van Ushuaia. We hebben van het reisbureau thermische kledij en rubberlaarzen meegekregen en die hebben we pas ingeladen met nog een valies een reistas en twee rugzakken in de Citroen Berlingo van de huisbaas.
Het ritje naar de haven is amper 5 minuten. Het is druilerig regenweer en er steekt weer wind op. Maar het weer in Ushuaia is niet bepalend voor het weer dat we onderweg zullen hebben, zegt Roberto.
|
 |
Roberto was al even enthousiast als wij |
De ‘Antarctic Dream’ ligt al twee dagen aan de pieren, dat hadden we al gezien vanuit onze cabana. Aan de andere kant van de pier ligt een wit cruiseschip, een oceaanreus zoals die hier elke dag aanmeren. Vergeleken met deze mastodont, gaan we aan boord van een lilliputschip. We hebben al twee bagagecontroles ondergaan en schuiven nu aan – in de regen – om aan boord te kunnen. Niet zo best georganiseerd vinden we.
We zijn eindelijk aan boord. We zitten in cabine 129. Een ruime hut met douche en die bevindt zich op het eerste dek onder de bibliotheek, in de middenpartij van het schip. Een goede plaats in het schip om zo weinig mogelijk bewegingen te voelen. Tot onze verwondering staat bagage in nr. 129. Die bagage hoort toe aan de familie Van Geel uit Kappelen!
Gisteren, voor het diner kregen we de gebruikelijke briefing en veiligheidsinstructies. Het diner verliep in rustig water, we waren toen nog in het beschutte Beagle kanaal!
|
 |
we zijn heel benieuwd |
 |
en we genieten |
Daarna veranderde de situatie snel. Na de kaap Hoorn is er de Drake straat. Daar botsen drie oceanen en voeg daar nog een stevige wind aan toe en je hebt de ideale omgeving om in onze omgebouwde Hollandse legerboot zeebenen te ontwikkelen. Golven van 10 meter en hoger zijn geen zeldzaamheid.
Die zeebenen hadden we nog niet. Met behulp van twee pillen tegen zeeziekte hebben we twee nachten en twee dagen, half slapend doorstaan, zoals onze 73 andere medereizigers trouwens. Het diner ‘s avonds was meer een gymnastische oefening dan een gastronomische bezigheid. Gelukkig zijn de stoelen met kettingen verankerd want als de boot een paar keer met de boeg in een dwarse golf duikt is het grabbelen naar de glazen en borden. Diegene die met de rug in de vaarrichting zitten, krijgen dan alles wat niet werd vastgegrepen op hun schoot geworpen.
|
|
|
Onze eerste stap op de vaste grond
Zondag 31 januari. Deze nacht heeft de boot wat minder gerold, het was voornamelijk stampen. Wij zijn tenminste present op het ontbijtbuffet om half acht maar niet iedereen is dat. Straks gaan we aan land op het eiland Aitcho en zullen we kennis maken met de fauna en flora daar. Flora is wel een groot woord voor de paar mossen en algen die op Antarctica voorkomen. In de namiddag staat er een landing op het eiland “Isla Half Moon” ook een eiland behorend tot de Zuid Shetland eilanden.
Wij, de passagiers, worden ingedeeld in twee groepen. Elke groep heeft de naam van een pinguïnsoort gekregen van Roger, onze gastheer. Wij zijn ingedeeld bij de ‘Gentoo’s (of ezelpinguïn). De bemanning heeft de zodiacs al klaar liggen onderaan de stijgladders naast de ‘Antarctic Dream’.
|
 |
we gaan op stap met de zodiac |
 |
iedereen is benieuwd wat we te zien gaan krijgem |
Vooraleer te ontschepen worden we er nogmaals op gewezen dat we op Antarctica zijn en dat het verboden is om het even wat weg te gooien, of op mos te trappen of de dieren te verstoren, dit alles volgens de regels van de IAATO. Onze laarzen moeten we ontsmetten vooraleer in de boot te stappen of terug aan boord te komen.
De eilandjes zijn ruwe zwarte rotsmassa’s bedekt met sneeuw. De zodiacs kunnen aanleggen aan een klein rotsstrand bezaaid met keien. Al vanop zee vangen we de erkenbare Pinguïn geuren op. Ze zijn met duizenden aanwezig op het kleine eiland. De vogels die zo goed hebben leren zwemmen dat ze nu niet meer kunnen vliegen, zijn helemaal niet schuw. In dit seizoen zijn de jongen al een paar weken oud en er moet door hun ouders hard gewerkt worden om ze te azen. De uitwerpselen van de pinguïns kleuren de rotsen rood en dat wijst erop dat hun dieet vooral uit krill bestaat. Pinguïns komen enkel aan land om eieren te leggen en hun jongen groot te brengen.
|
 |
Gentoo pinguins |
Voor de rest van de tijd vertoeven ze in de oceaan en leggen honderden kilometers af op zoek naar voedsel. Sommige soorten duiken daarvoor tot 500 meter diep. Om te paren keren ze, in de lente, telkens naar dezelfde plek terug!
|
|
Gentoo pinguins |
De Zuid Shetland eilanden werden ten tijde van de walvisvaarders benut als basis voor het verwerken van de gevangen walvissen. In het begin werd alleen het vet gebruikt later werd elk bestanddeel van de walvis verwerkt. Tijdens onze geleide wandeling stuiten we op de troosteloze overblijfselen die de walvisvaarders hier hebben achtergelaten.
|
De zuidpool vaarders |
Omdat ze hier de walvissen kolonies hadden uitgeroeid waren ze verplicht andere visgronden te gaan opzoeken. Maar niet alleen walvissen werden hier met honderdduizenden afgemaakt, ook zeeleeuwen en zeeolifanten werden verwerkt tot olie of hun huiden werden in China en Europa voor groot geld verkocht.
|
|
|
Op het vasteland in de straat van ‘de Gerlache’
Wij zijn nu 4 dagen onderweg en vandaag, 1 februari, zullen we een eerste voet op het vasteland van het vijfde werelddeel, ‘Antarctica ‘ - ook wel het ‘laatste continent’ genoemd -zetten. We hebben gisteren op de eilanden genoten van de eerste indrukken. Die impressies zijn sindsdien in stijgende lijn gegaan en onze landing in de ‘straat van de Gerlache’, eerst op 'Danko eiland' en later 'Neko Harbour- op het vasteland- in de 'Andvord' baai, is weer een onvergetelijk moment.
Onze kapitein heeft de boot voorzichtig tussen de vele ijsschotsen en ijsbergen moeten laveren door de ‘de Gerlache straat'. Landen op het vasteland is haast onmogelijk hier op het schiereiland van Antarctica. De kustlijn is ofwel gevormd door ontoegankelijke verticale rotsen ofwel zijn het uitlopers van de ontelbare gletsjers.
|
 |
vanop het Antarctica continental |
Deze gletsjers kleuren in talloze blauwtinten en regelmatig breekt er een stuk af en dondert dan met hels kabaal in het zeewater om dan zijn bestaan verder te zetten als ijsberg. 101 jaar geleden was de Gerlache hier ook en in dezelfde tijdsperiode als wij nu. Drie eilanden aan de overkant van de straat heten: “Anvers Island”, “Brabant Island” en “Liège Island”. Op ons hoog uitkijkpunt hebben we een indrukwekkend uitzicht op de ganse baai met zijn hoge bergen en gletsjers en de Bultrugwalvissen.
|
 |
vanop het Antarctica continental - een comleet andere wereld |
Het weer wisselt vlug. Van mistig tot zon en weer mistig en sneeuw. Wind en dan weer geen wind. Maar in alle weersomstandigheden is het landschap spectaculair, overweldigend, ongezien. Pinguïns, zwemmend als dolfijnen gaan terug naar hun nest of gaan op jacht in zee. Zeeluipaarden en krabeters liggen uit te rusten op ijsbergen of ijsschotsen, albatrossen en vele andere soorten watervogels scheren over het water. Roofvogels proberen zwakke kuikens van de pinguïns te pakken te krijgen. Het leven in de slechts vier maand durende zomer op Antarctica is druk. Over slechts twee maanden zal het hier terug winteren en vriest de oceaan dicht met een 2 meter dikke ijslaag. Dan is het schiereiland ontoegankelijk! Overwinteren zoals “de Gerlache" staat niet op ons programma, wel gaan we morgen nog wat verder zuidelijk.
|
|
|
Lemaire kanaal
2 februari 2010.
Al van voor 7 uur staan we op de voorplecht van de boot. Het schouwspel is eens te meer fascinerend. We zijn op weg naar het “Petermann Island” en dit is het Zuidelijkste punt waar we zullen aanmeren. We varen door het Lemaire kanaal met aan de ene kant het “Booth eiland “ en aan de andere kant het vasteland. De doorgang is nauw en aan beide zijden zijn we geflankeerd door hoge steile kliffen.
|
 |
Lemaire street - wat een spectakel |
De kapitein vaart op stapsnelheid. Het kanaal is gevuld met ijs, ijsschotsen en hier en daar een kanjer van een ijsberg. Waar de kliffen minder puntig zijn heeft de sneeuw zich opgestapeld om gletsjers te vormen. Hier en daar is het water zichtbaar elders is het wit van het ijs. Het rimpelvrije water, in de open vlakten, weerspiegelt perfect de zwarte rotsen en de blauwe ijsmassa’s. Een klein 15 meter zeiljacht komt ons tegemoet en vaart ons langzaam voorbij, wij wuiven de twee man achter het roer toe.
|
 |
Machtig schouwspel |
Wat verder zien we een zwart wit cruiseschip van de Holland Amerika lijn dat nu geluidloos voorbijglijdt. Het tafereel is haast onwezenlijk als getekend door de vaardige handen die tekenfilmscènes maken. En dan is er de gedachte dat we hier op een van de meest onherbergzame plekken van de planeet vertoeven.
|
 |
Op Petermann eiland |
Wat verder en de kapitein ankert voor het Petermann eiland en de zodiacs worden te water gelaten Op het vasteland tegenover Petermann eiland zien we de twee bergen genaamd naar de befaamde Engelse Zuidpool reizigers: Scott en Shackleton. De zodiacs hebben op dit eiland hier wat meer moeite om aan te leggen op de rotsformaties. Op een wat lager gelegen platte rots kunnen we aan wal. Tot nog toe zagen we slechts twee van de zeven soorten pinguïns die leven op Antarctica de Gentoo en de Chinstrap op dit eiland leeft een kolonie Adelie.
|
 |
Adelie pinguins |
Dit soort pinguïns zijn de enige soort die onder het pakijs zwemt op zoek naar krill. Zij zijn ook de eersten die na de winter aan land komen om te nesten.
|
|
|
Blauwe kastelen
Ondertussen is de zon volop gaan schijnen en dat geeft mooie vooruitzichten voor de namiddag excursie. De zon schijnt nog steeds als we om 15 uur aan de beurt zijn om anderhalf uur zodiac cruising, tussen de ijsbergen, aan te vatten.
We varen tussen de blauwgekleurde ijskastelen waarvan sommige tot tien meter boven het wateroppervlak uitsteken. De diepblauwe kleuren in de ijsmassa’s weerspiegelen in het zeewater. Sommige ijsblokken zijn smaller boven de waterlijn, de onderwaterpartij is enkele meter breder dan de top van de ijsberg. Het ijs onder de wateroppervlakte kleurt smaragdgroen (Dat de ijsbergen blauw kleuren heeft te maken met de ingesloten lucht in de ijsmassa onder hoge druk).
|
 |
we varen tussen ijssculpturen |
We raken niet uitgekeken op die vele formaties. Hier en daar ligt een zeeluipaard lekker uit te rusten en we kunnen ze benaderen tot soms slechts een tweetal meter. Zo liggend zien ze er vreedzaam uit maar hun slangachtige kop met een muil vol scherpe tanden doet anders vermoeden.
|
 |
een leuk venster |
 |
een echt beeldhouwwerk |
Als we terug aan boord komen van de” Antarctic Dream” krijgen we warme chocolademelk aangeboden en die warmt ons op, want zelfs met de zon, is anderhalf uur vaarwind voldoende om je lijf flink af te koelen.
|
|
|
Postbus in Antarctica.
Woensdag 3 februari.
De nacht was rustig in de ‘straat van de Gerlache’ en ontwaken in deze fantastische omgeving maakt de dag goed.
|
|
onze boot ligt te wachten terwijl wij
British Base Port
Rockroy bezoeken |
Vroeger een Britse basis nu een kleine Britse nederzetting bemand door zes vrouwen die naast wat onderzoek een souvenir winkeltje en een museum openhouden voor de cruiseschepen die hier aanleggen. Er is ook een Britse postbus.
De enkele postkaarten die we in de bus steken vertrekken van hier uit naar de Falkland eilanden (Malvinas). Vandaar worden ze per vliegtuig naar Londen gevlogen en vinden dan hun weg ergens in de wereld per normale post.
|
|
op British Base Port Rockroy |
|
|
Walvissen en Orka’s.
Geen dier spreekt meer tot de verbeelding als een walvis. Een bepaalde soort duik tot 3.000 meter diep om octopus te vangen! Er bestaan tientallen soorten walvissen en dolfijnen. In de Zuidpoolgebied rond het schiereiland komt vooral de Humpback walvis voor en gedurende onze trip hebben we hem nog maar een paar keer kunnen spotten en dan enkel maar zijn rug. De kapitein loodst nu zijn schip naar wateren waar ze moeten te vinden zijn.
|
 |
de staart van een bultrug walvis |
En ja, het is iets voor 18 uur als we in de nabijheid komen van enkele dieren. Ze zijn van op meer dan 100 meter te horen als hun kop even boven de wateroppervlakte komt en ze lucht uitblazen.
|
|
|
‘Deception’ eiland.
Vandaag 5 februari kondigt zich slecht aan. We hebben op weg ernaar toe deze nacht een felle storm gehad. Het is nu bijna acht uur en de zichtbaarheid is amper 200 meter. Het sneeuwt, we zien de eerste vulkanische eilanden als de kapitein laat weten dat het onmogelijk is te landen op het actieve vulkaaneiland 'Deception'. Hier zouden we van boord gaan en even een duik nemen in water, dat min of meer warm zou moeten zijn onder invloed van vulkanische activiteiten. We varen langzaam tussen de met verse sneeuw bedekte lava gevormde eilanden. Dit zijn bovendien de laatste eilanden die we zullen zien in Antarctica, want van hieruit varen we terug richting Vuurland, Ushuaia.
|
|
|
Langs de Kaap Hoorn terug
De neus van ons schip duikt, steigert en slingert links en rechts. We zijn terug in de Drake passage, berucht om zijn rollende golven en de honderden schepen die hier al zijn vergaan.
|
 |
opgepast, daar komt opnieuw een golf aan |
Vandaag is de deining slechts 6 meter hoog en de wind blaast 7 Beaufort. We staan op de commandobrug bij de kapitein. Hij stelt ons gerust, het schip uit 1953 is sterk gebouwd – zegt hij -en het heeft al stormen met windkracht 12 doorstaan! Hij wijst op een foto achter hem van de ‘Antarctic Dream’ met golven die tot aan de brug reikend, 20 meter hoog! Het Hollandse schip is een drietal jaar geleden verbouwd als passagiersschip en ijsbreker en vaart nu deels in de Zuidpool en deels in de Noordpool.
Alle buitendekken zijn gesloten en de patrijspoort van onze cabine is ook terug dicht gemaakt. We moeten nog drie dagen en drie nachten varen en de weersvoorspellingen zijn niet goed. Zondag 7 februari leggen we aan in Ushuaia.
|
|
|
Afscheid van... een onvergetelijk avontuur
Aan de ‘Kaap Hoorn’ was het nog even onstuimig op de oceaan maar dat scheen niemand meer te deren, of toch bijna niemand. Het is nog maar 11 uur als we de rotseilanden enkele honderden meter voor ons zien.
De kapitein heeft de boot die richting gestuurd, zodat we ruim tijd hebben om op de voorplecht, enkele beelden te schieten en de sfeer te ondergaan. Op de scheepskaarten in de ‘Antarctic Dream’ staan de tientallen namen van de schepen die hier ooit zijn vergaan. Is dit de gevaarlijkste plek op de wereldzeeën?
|
|
we trotseren de Kaap Hoorn |
Hoewel de GPS de vogelvlucht afstand tot Ushuaia op slechts 145 km berekent, zullen we maar pas morgenochtend in Ushuaia haven aanmeren. Eerst moeten we met een grote bocht om de ‘Kaap Hoorn’ en dan richting Beagle kanaal.
De wateren zijn kalm we naderen het Beagle Kanaal. Straks worden we op een cocktail geïnviteerd en krijgen we een Certificaat. Het bewijs dat we voet aan wal hebben gezet op het “Vijfde Continent”.
We liggen stil en wachten op de loods die de laatste vaart zal begeleiden door het kanaal. De tafels in de eetzaal zijn voorzien van vers wit tafellinnen. Er zijn geen antislip matten meer nodig op de tafels om de borden te beletten van de tafels te schuiven en er zullen waarschijnlijk ook geen glazen meer uit de rekken van de bar donderen...
|
|
we ontvingen een diploma van echte zuidpool vaarders |
We hebben genoten van de gesprekken aan de feesttafel met de nieuwe vrienden uit Zellik en Kapellen. We hebben afscheid genomen van de inmiddels beter bekende medereizigers en als we om 1 uur uiteindelijk proberen de slaap te vatten worden de motoren gestart. De loods moet nu aan het werk. Straks om 6 uur worden we gewekt!
|
|
|
