}
Traveling is tasting the world ( Henny Bröcheler)
Terug naar www.worldtravellers.be
 
If you cannot read Dutch, you can choose any language with the google translate tool

Zuid Afrika - South Africa 2017

Voor Zuid Afrika 2016 klik hier

Voor Zuid Afrika 2018 klik hier

Voor Zuid Afrika 2019 klik hier

VOOR DRIE DAGEN OPNIEUW IN ZUID AFRIKA - 20/02 - 22/02
NA 1 DAG LESOTHO ZIJN WE OPNIEUW IN ZUID AFRIKA - 24/02
OP 28 MEI REDEN WE ZUID AFRIKA OPNIEUW BINNEN RICHTING JOHANNESBURG EN VANDAAR TERUG NAAR BELGIE

Einde jaar en terug in Zuid Afrika.

Een lange vlucht met tussenstop in Istanbul bracht ons terug naar Johannesburg waar we werden opgewacht door onze Zuid Afrikaanse/Belgische vrienden Peter en Carla. Het is 29 december! De FJ kunnen we niet ophalen omdat Bruno, nog een in Zuid Afrika residerende Vlaming, vandaag niet thuis is wegens verjaardagsfeest. Bruno heeft de FJ in bewaring sinds wij in Mei vertrokken naar het thuisland. De. FJ staat onder een zeildoeks geparkeerd op zijn groot domein.

Vijf uur wachten in Istanbul
Blij weerzien van Minuit en Choco

30 december, we hebben de FJ teruggevonden in de tuin van Bruno. De beschermhoes die we in mei hadden gekocht in Pretoria leek in goede staat totdat we nader gingen kijken..Her gehele horizontale bovendien was aan flarden, geheel verstorven! De rest van de hoes was in perfecte staat maar het horizontale deel heeft de UV stralen niet weerstaan...We waren gewaarschuwd dat de banden zouden opgepompt moeten worden maar dat bleek niet nodig de banden waren gewoon een paar centimeter in de grond gezakt door de zwaartekracht van drie wegende FJ.
De startbatterij terugplaatsen is een fluitje van een cent. Nu nog het alarm herprogrammeren en starten en hopelijk slaat de V6 aan. En dat doet hij prompt en zonder morren. Nu kunnen wij rijden richting Pretoria want de garageplaats bij Bruno is in de omgeving van Johannesburg.

De batterij wordt er opnieuw ingezet onder het goedkeurend oog van Bruno en Peter

 

 


Bij onze vrienden Carla en Peter genoten we nog van een late Kerst met geschenkjes onder de boom.

  

  

Morgen is het oudejaarsavond en dat zullen we vieren bij vrienden van Peter en Carla in de omgeving van Joburg. We troffen een Internationaal gezelschap bij het Antwerpse koppel, Marc en Christine in hun prachtige villa, vol met Kuifje relieken, gebouwd op de top van een heuvel.

 
Voor meer foto's van onze nieuwjaarsnacht klik hier


Vooraleer we verder kunnen reizen heb ik nog wat kleine onderhoudswerken gepland. Op dinsdag 3 januari willen we richting de Kaap provincie reizen. Waar we onderweg stranden zullen we wel zien, we hebben voorlopig geen haast. Het is een reis van ongeveer 1.500 km.
Maar eerst nog de voorste remschijven en de achterste lucht hulpveren en de bougies vervangen, olies verversen doe ik niet zelf dat is werk voor een Toyota dealer. Tot 3 januari zijn alle dealers dicht, hier is het jaarlijks zomerverlof.

  Werkzaamheden aan de FJ met de hulp van Carla

Een nieuw continent vraagt een nieuwe sticker op de deur
Voor meer foto's van de werkzaamheden aan de FJ klik hier
 

Dit is onze nieuwe landkaart op de deur

in Zuid Afrika kom je niets tekort
Voor meer foto's van ons verblijf in Pretoria bij onze vrienden klik hier


Op weg naar het Zuid Westen

De werkzaamheden aan de FJ zijn uitgevoerd de auto is bijna klaar voor de volgende reis. Alleen de motor olie en filter moet nog worden gewisseld maar dat doen we ergens onderweg want hier in Pretoria is het nog jaarlijks verlof en alles of bijna alles is dicht.
We hebben onze route bepaald en die gaat over de diamant mijnstad Kimberley naar Calvinia een afgelegen stad in het westen van de provincie Noord-Kaap. Deze provincie is een van de drie provincies die in 1994 uit de Kaap provincie ontstonden. Het is de grootste provincie van Zuid Afrika, maar heeft het laagste bevolkingsaantal 1.145.000. Het merendeel van de provincie is half woestijn de Karoo genoemd. Na Calvinia, genoemd naar Calvijn, gaat de tocht over een paar beroemde 4x4 routes waarover alleen maar echte off road voertuigen mogen rijden naar de kuststad Langebaan. Subaru Forester, Porsche Cayenne, Mercedes ML of BMW X5 zijn bijvoorbeeld niet toegelaten!
Vermits we maar rond de middag afscheid hebben genomen van Carla en Peter kunnen we Kimberley, op 450 km, niet meer voor donker halen dus de eerste tussenstop wordt Bloemhof.

De camping in Bloemhof langs een stuwmeertje is karig bevolkt. Er is modder op de wegen want het heeft hier geregend en het ziet er naar uit dat er nog meer regenbuien op komst zijn. Op mijn vraag aan de camping uitbater of het deze nacht nog zal regenen krijg ik als antwoord "I hope so". Vier jaar heeft het niet meer geregend en veel van zijn vrienden zijn bankroet gegaan door de droogte, dus regen is meer dan welkom. Maar niet voor ons!
Vooraleer we de toptent kunnen opentrekken moeten we eerst nog naar het dorp om er te dineren. Te voet lopen is geen optie wordt ons gezegd. Te gevaarlijk!
Het was lastig slapen met de kletterende regen op de tent, de ganse nacht! En het blijft maar regenen en de temperatuur is slechts 17° als we de tent dichtvouwen. Tot in Kimberley houdt het niet op met regenen. We besluiten daarom om naar een B&B te trekken.

 
op weg naar the Big Hole in de regen


The Big Hole in Kimberley

Wij hebben de oudste diamantmijn van Zuid Afrika bezocht in de regen, althans het openlucht gedeelte met de 235 meter diepe put: Die Groot Gat. In 1866 was daar nog een heuvel vooraleer men is gaan delven naar diamant. De eerste diamant werd gevonden door spelende kinderen aan de oever van de Oranjerivier het was een steentje van 21,25 karaat. Die werd later de Eureka diamant genoemd, nog later werd nog een grotere, 83,5 karaat, gevonden die De Ster van Zuid Afrika werd genoemd.
Veel meer dan de mijn bezoeken hebben we niet op ons programma gezet. Het heeft de hele dag pijpenstelen geregend. En dat het hier niet zo vaak regent is te merken aan de vele plassen die overal staan op parkings en wegen, afwatering kan hier dus nog wat beter.
Dank zij onze hotelbaas hebben we bij onze FJ de olie laten verversen. Bij Toyota kon dat pas volgende week maar de vroegere hoofdtechnieker van Toyota Kimberley heeft een eigen garage en die had wel tijd voor ons.


The Big Hole
Voor meer foto's van The Big Hole klik hier


Calvinia Noord-Kaap

650 km naar het westen ligt een stadje dat haar naam te danken heeft aan Calvijn. We zijn uit Kimberley vroeg vertrokken en het had tijdelijk opgehouden met regenen. 650 km in India op een dag afleggen is haast onmogelijk maar zelfs langs secondaire wegen in de Noord-Kaap provincie en met respect voor de snelheidslimieten deden we er slechts iets meer dan zeven uur over. Onderweg had het weer zich helemaal veranderd. We reden haast de hele route door half woestijn (Karoo) en de temperatuur is opgelopen tot 34°. In Calvinia is (nog) geen regen gevallen. Kleinplasie is een camping buiten de stad aan de voet van een afgepakt bruin rotsmassief en daar hebben we onze nog klamme tent opgezet.

Het centrum van Calvinia is enkele straten groot het ligt op de doorgangsweg van Namibië en Kaapstad aan de voet van de Hartanbergen. Rond 1750 trokken hier de eerste boeren voorbij nu is het stadje het wolcentrum van Zuid Afrika. Er staan wat nog jonge en dus lage treurwilgen maar die geven maar matig lommerte. Ook hier zijn de sanitaire voorzieningen prima, we blijven hier twee nachten. Wat verder op onze camping heeft zich een Zuid Afrikaans koppel geïnstalleerd ook met een toptent op hun Toyota Hilux. Zij zijn,zoals ieder jaar, op trek naar Namibië maar zijn er gevlucht van bij de Oranjerivier omdat de temperaturen daar opliepen tot 48 en 50°! Zij wonen in Hermanus en als we daar aankomen zijn we uitgenodigd. Tof land, tot zover, Zuid Afrika.
Soan , dat is onze buur, is vroeger klaar met het opplooien van hun kampplaats - na ook twee nachten verblijf - omdat ze niet ontbijten. Ze rijden vandaag dezelfde richting uit, naar Wupperthal met in de omgeving de fameuze 4x4 track, de Biedouw trail, die zij ook willen doen.

  
onze campingplaats in Calvinia - avondmaal met uiteraard Z A wijn - heerlijk ontbijt na een zalige nachtrust 

Het gemiste avontuur


Wij rijden nu al tientallen kilometer op een stoffige zandweg. Af en toe passeren we een wagen. Af en toe zien we in de Karoo ook kleine boerenhofjes. Wie wil in godsnaam op zulke afgelegen plek leven. Waar er water in de ondergrond zit staat een windpomp met een klein reservoir erbij, voor de rest is het hier dor en droog. Hier is de regen schaars. Het landschap wordt steeds ruwer, we zijn net door een smalle kloof gereden en af en toe zijn de hellingen zeer venijnig. We maken weer kennis met de gevreesde wasbord wegen. Zolang we boven de 65 km/u kunnen blijven lukt het nog maar eronder, en dat is veelal voor en in de bochten, davert en slingert de FJ van links naar rechts over de smalle zandweg. Uitkijken geblazen om niet over de rand van de afgrond te schuiven. Op zulke plekken had ik mij stuggere schokdempers gewenst, de onze zijn meer op comfort afgesteld.

honderden km door half woestijn, we wanen ons opnieuw in Kazakhstan maar dan met mooie asfaltwegen


Het is iets over de middag en we zijn aangekomen in de oase Wupperthal. Er staat een kerk een schoolgebouw een herberg en nog wat huizen, alle mooi wit geverfd maar er is geen levende ziel te zien in deze oude missiepost. We zijn ook op zoek naar het benzinestation. Als Lieve aanklopt om benzine te vragen zegt de zwarte uitbaatster dat we daarvoor 75 km verder moeten zijn, hier is niets te verkrijgen. Maar waar vinden we de Biedouw trail? Er komt nog een Toyota Landcruiser aangereden het is een Hollandse familie die ingeweken is in Zuid Afrika en in Kaapstad woont. Hij kent de streek en de trail. Hij heeft ook stafkaarten bij. Wij rekenen uit hoever we nog komen met onze benzinevoorraad en of we over de bergen nog tot een benzinestation geraken. Hij kan ons ook de verklaring geven waarom er overal zwart geblakerde boomstammen staan. Dat is het gevolg van een brand die hier in de bergen de afgelopen weken gewoed heeft. En de Biedouw trail - een oude postroute - is maar over 700 meter steil vertelt hij ons. Die oude postroute werd een paar honderd jaar geleden wekelijks gelopen door en vrouw die de post van het boerenbedrijf Elandsvlei op de top van de berg naar Wupperthal moest brengen.

Eenzame wegen
 
We zijn in Wupperthal maar dan met 33 graden terwijl het in Duitsland vriest

We hebben wel in de Biedouw vallei gereden en daarvoor moest Lieve om de haverklap uit de FJ om een hekken te openen en dan weer te sluiten. Finaal hebben we het zekere voor het onzekere gekozen en zijn we op onze stappen teruggekeerd en zijn naar Clanwilliam gereden dwars door het cultuurgebied van de Rooibos thee.
En in die stad was er een stuwmeer met aan de over een caravanpark. Daar hebben we onze tent opgeslagen.

de Rooibos plantages
Voor meer foto's Klik hier

Naar Langebaan

Langebaan is een toeristisch oord aan een lagune 140 km ten noorden van Kaapstad. Het staat bekend om zijn goede zeilwind en het koude oceaanwater. Langebaan is ook de ontmoetingsplaats met Bart, onze jongste zoon. Hij komt zijn verlof doorbrengen Zuid Afrika om te surfzeilen en hij heeft ons getrakteerd op een verblijf van 5 dagen in een luxueuze B&B. Van Clanwilliam naar Langebaan passeren we door het gebied van de citrus vruchten. Er is zelfs een stadje dat Citrusdal noemt.

Het vakantieoord bij uitstek voor kitesurfers en andere enthousiasten van snel over het wateroppervlak te scheren. Onze mooie B&B ligt op een boogscheut van de lagune. Door die lagune is het wateroppervlak redelijk plat zelfs met sterke wind. En wind is er voldoende. Een nadeel is dat het oceaanwater ronduit koud is, 15 tot 18°! De lagune is eigenlijk een binnenmeer met een toegang tot de oceaan. Door de getijdenwerking is er dus ook nogal wat stroming in de lagune.

heerlijk weerzien van Bart
 

 
vader dient om de kite klaar te houden voor de start    -    Bart gaat vertrekken


in volle vaart scheert Bart over het water

 
 

VIDEO
Opwarming van Bart's kitesurfing vakantie met 12 m zeil

de volgende 2 weken trotseert hij hogere golven en sterkere wind in Bloembergstrand

VIDEO
Opwarming van Bart's kitesurfing vakantie met 14 m zeil

de volgende 2 weken trotseert hij hogere golven en sterkere wind in Bloembergstrand

Een onfortuinlijk avontuur

Die dag was de wind betrekkelijk rustig en hadden we eindelijk een catamaran kunnen huren. Het is nu wel al een hele tijd geleden dat we nog gezeild hadden met onze geliefkoosde zeilboot een Hobbycat 16. Dit soort kleine zeilboot werd vroeger wel eens de F1 van de zeilerij genoemd want die kan hard gaan met zelfs matige wind. De boot lag op ons te wachten we moesten hem maar in het water slepen. Zoals je kan verwachten bij gehuurde boten is de tuigage in orde. Maar dat bleek niet zo en ik had nagelaten dit te verifiëren aan land. Eens op het water en met de wind in de zeilen ontdek ik dat de onderste katrol van de giek niet bevestigd was. Dus maar proberen het zeil met spierkracht onder controle te houden. Maar dat is sukkelen want over stag gaan is aartsmoeilijk en gijpen is al helemaal uitgesloten. Ondertussen is de wind gaan opsteken en zijn we in een zone gekomen met sterke stroming. Het onvermijdelijke gebeurt, bij het overstag gaan kapseist de boot. Dat is voor dergelijk vaartuig iets wat meer gebeurt en dat hebben we vroeger ook al meegemaakt. Eerste zorg is dan de boot terug op zijn twee vlotters te krijgen. Maar door de sterke wind en de stroming werd de cat naar de rotsen van een nabij eiland gestuwd....wordt dat een crash? Terwijl ik bezig ben met de boot is Lieve verdwenen. Eerst dacht ik dat ze de mast aan de andere zijde zou oplichten, tot op het moment dat Bart, die in onze omgeving aan het kitesurfen was, mij kwam mededelen dat hij Lieve had gered en tot aan de oever van het rotseiland had gebracht. Als ik de boot niet goed kan positioneren dan slaat hij te pletter op de rotsen...Gelukkig heb ik dat kunnen verhelpen. Het duurde nog wel een poos voor hulp is komen opdagen maar uiteindelijk heeft de zeereddingsdienst ons op sleeptouw kunnen nemen en helemaal onderkoeld zijn we terug aan land gesleept regelmatig overspoeld door golven koud lagune water. Een avontuur dat slechter had kunnen aflopen en dat we niet zo snel zullen vergeten.

 
morgen gaan we zeilen       -       en we zijn vertrokken

 
Voor meer foto's van ons verblijf in Langebaan klik hier

We waren ook in de Strandloper, een nogal bijzonder restaurant voor zeevruchten aan de rand van de zee. Geen enkele tafel is gelijk aan elkaar en staan kriskras opgesteld op het strand en om de wind en de zon te weren zijn hier en daar netten gespannen. Volgens vele gidsen is dit een must maar wij hadden pech met de sterkte koude zeewind en het eten vonden we ook niet zo bijzonder. De negende schotel zou de top moeten geweest zijn: Crayfish, maar te veel ge BBQ en dus te droog.

de laatste avond gingen we Crayfish eten in restaurant Strandlopers op het strand
 
 
 
zottebollen in het restaurant maar het was bitter koud
 
Voor meer foto's van onze avond in restaurant "Strandlopers" klik hier
 
Het mooie strand van Shark Bay
 
ons eerste zicht op de tafelberg

Alle seizoenen op een dag

Ook in Kaapstad is het winderig en koel. Winderig is zacht uitgedrukt voor de forse windstoten die regelmatig onze haren door elkaar halen. Wij zijn gelogeerd in Claremont en dat is 15 km van de oude haven of Waterfront genoemd. Het zou vandaag bewolkt zijn maar net voor we de berg opreden naar het kabelstation trok de lucht open. Boven was het koud en verdoken slierten wolken af en toe het zicht op Kaapstad. Wij kozen voor de kabelbaan maar er er zijn ook klimpistes voor moedige trekkers.

leuke Afrikaanse taal
 
zicht van bovenop de Tafelberg

Terug beneden krijgen we een lichte motregen, wij zijn op 400 meter hoogte. In dit seizoen komt het frequent voor dat de top van de Tafelberg zich verschuilt achter een spierwitte wolkenmassa alsof er een lage hoed op de berg staat. De wolken glijden over het bergmassief en vallen langs de flanken naar beneden waar ze zich oplossen. Vandaar die lichte motregen. Dat fenomeen zagen we ook al in Chili ten noorden van de Pisco vallei.

het typische beeld voor de tijd van het jaar - de tafelberg met het wolkenkleed
prachtig zicht met de Leeuwenkop als achtergrond
een plaats waar iedereen een foto wil nemen - de tafelberg in de wolken
Klik hier voor meer foto's van ons bezoek aan Tafelberg en Kaap van de goede Hoop
 


De Tafelberg met het wolkendeken en de Leeuwenkop

Kaap Goede Hoop

Naar kaap Goede Hoop loopt een mooie kustweg langs Houtbaai, Noordhoek en Vishoek en het laatste dorp dat Simonstad heet. De zon is nog altijd van de partij. Wij cruisen naar het uiterste punt van het schiereiland. Dit punt is beroemd omwille van de vele scheepsgraven, de plek waar twee oceanen elkaar ontmoeten en waar de zee altijd ruw is en rotsen de vaart gevaarlijk maken. Een kabelspoor brengt ons tot aan de voet van de rots met op die top de vuurtoren. Tot aan die vuurtoren is het klimmen maar onderweg krijgen wij mooie taferelen te zien en de neus van de rotspiek. Een zicht van op zee die we dit keer niet zullen meemaken. Die andere aartsgevaarlijke plek voor de zeeschepen hebben we wel vanop zee kunnen aanschouwen, kaap Hoorn, op onze reis naar Antarctica.

Ingang van Table National Park met de weg naar Cape of Good Hope
 
We staan op Cape Point - het meest zuidelijke punt van Afrika
de Kaap van de Goede Hoop
Klik hier voor meer foto's van ons bezoek aan Tafelberg en Kaap van de goede Hoop

Waterfront is een hippe wijk met restaurants, bars en winkels m.a.w. de verzamelplaats voor toeristen "the place to be". Omdat het weer zo stormachtig is hebben wij gekozen voor een flaneerdag in plaats van een bezoek aan het Robbeneiland met de voormalige gevangenis waarin Nelson Mandela werd vastgehouden. Vandaag is in tegenstelling met de weersvoorspellingen de lucht open en daardoor het massief van de iets meer dan 1.000 m hoge Tafelberg in zijn geheel zichtbaar.

De "Clocktower" aan het Waterfront in Cape Town
Lieve speelt verstoppertje

Het sterk wisselend klimaat in de Kaap kan dan wel normaal zijn maar het is toch even wennen aan de forse wind en de temperatuurverschillen. 34° de ene dag 21° de volgende en 15° 's nachts. Als de wind uit het zuidwesten komt voelt die kil aan en is een fleece meer dan wenselijk. Of zijn wij het die gewoon geraken aan tropenweer?
Kaapstad roept zichzelf uit tot de mooiste stad van de wereld. Dat zal dan wel zijn omwille van de fantastische ligging aan zee, met het tot in de oceaan uitlopend bergmassief, met afgeplatte top, dat de stad domineert. En af en toe is de top gedrapeerd met een witte wolkenkroon. Toegegeven geografisch heeft de stad zijn gelijke niet. Wij zijn er misschien niet lang genoeg gebleven maar ik mis een beetje de vibes die steden als Buenos Aires of Bangkok hebben. Nochtans heeft de stad een boeiende geschiedenis.
Toen de Hollandse Verenigde Oost Indische Compagnie hier in 1652 voet aan wal zette was de de streek bevolkt door de nomadenstam Khoe-San. Omdat ze weigerden werk te leveren aan de VOC moesten werkkrachten ( lees slaven) ingevoerd worden uit Madagascar, Indie, Ceylon, Malaya en Indonesië. Ook was er een tekort aan vrouwen. De vrouwelijke slaven werden door de Europeanen uitgebuit voor werk en Sex. De mengeling van al die rassen vormen de basis van de hedendaagse kleurlingen en verklaart ook het unieke karakter van de stad met haar Kaapse moslim bevolking.
Na 150 jaar Hollandse overheersing kreeg Kaapstad wereldfaam als de 'Taverne van de zeeën', gebruikt door ieder zeilschip dat van Europa naar het verre Oosten voer. In 1806 werden de Hollanders overwonnen door de Engelsen op Bloubergdtrand en werd de kolonie aan de Britse kroon toegevoegd in 1814. Kaapstad bleef floreren zelfs na de afschaffing van de slavernij in 1808 en alle slaven werden geëmancipeerd in 1833.
Daarna kwam de vondst van diamant en goud in Zuid Afrika wat leidde in de 1870s tot snelle veranderingen.
Het zijn de Nederlanders die in de 17de eeuw begonnen zijn met het verbouwen van wijn nadien bijgestaan met de expertise van de gevluchte Hugenoten uit Frankrijk.
Overal in de West Kaap wordt wijn verbouwd ook op het schiereiland ten zuiden van Kaapstad.

La Chouffe in een Belgisch cafe
wat smaakt deze Fruitesse van Liefmans
Het Victoria bassin in Waterfront van Cape Town
Klik hier voor meer foto's van onze wandeling aan Het Waterfront


Stellenbosch, een bekende wijnregio.

Stellenbosch werd in 1679 gesticht op de oevers van de Eerste rivier en was vermaard omwille van zijn vruchtbare gronden goed voor het kweken van groenten en het produceren van wijn ten behoeve van de Kaapvaarders.
In Stellenbosch zijn we onze wijnroute gestart of beter gezegd zijn we begonnen met het bezoeken van wijnboeren om hun wijnen te degusteren. Vele van die wijnhuizen hebben anders dan in Frankrijk, naast een degustatie programma ook een goed tot zeer goed restaurant. Dat was ook zo in Argentinië. En als dat restaurant dan ook nog op de flank van een wijnheuvel ligt met mooie vergezichten dan smaken de wijnen eens zo lekker. Ze hebben niet alle het raffinement van de goede Italiaanse, Franse, Spaanse of Oostenrijkse soortgenoten maar de prijs kwaliteit is er zeker.
Vreemd is dat de eigen Zuid Afrikaanse druif, de Pinotage, door weinig wijnboeren wordt verbouwd. Het is natuurlijk veel moeilijker een complexe wijn te maken met een enkele druivensoort dan wijnen samengesteld uit meerdere druivenrassen.

we rijden door de wijnroute
ons eerste bezoek is aan "Kanonskop"

In Stellenbosch kan je niet voorbijgaan aan een of meerdere bezoeken aan een wijnhuis. Maar in al die wijnhuizen krijg je uitleg, van doorgaans goed opgeleide bedienden, nooit van de wijnmaker zelf. Ze doen meestal hun best om je de bedrijfstypische wetenswaardigheden te vertellen. Sommige doen dat met animo en overtuiging andere met wat minder. Wij hadden het geluk, dank zij 'Wijnmarkt' uit Rumst, ook uitgenodigd te zijn door de wijnboer zelf, de heer David Van Velden van het wijnhuis Overgauw. Een familiebedrijf dat al drie generaties wijn verbouwt. Het is nog een paar maand te vroeg om de wijnmakerij in volle activiteit te zien dus moeten we ons tevreden stellen met een rit tussen de wijngaarden en een bezoek aan de werkloze installaties en de opslagruimtes. Van de proeverij beviel ons vooral een Cabernet Sauvignon van 2013.

Voor foto's van ons bezoek aan het wijnhuis: Overgauw klik hier
 
 
Kanonskop      -      Overgaauw
 
Jordan      -      Ernie Els

Voor meer foto's van onze bezoeken aan meerdere wijnhuizen van Stellenbosch klik hier

Stellenbosch is een toeristische stad en dat wil dan ook zeggen oppassen geblazen voor boosdoeners. En bijna waren we een kredietkaart armer. In de straat waar het wereldberoemde winkeltje staat 'Oom Samie Se winkel ' uit 1904 wou een vriendelijke Zuid Afrikaan ons helpen bij het vinden van een parkeerplaats. We moesten alleen een parkkaart aanschaffen. Aan de andere zijde van de straat verdoken achter een grote vrachtwagen staat de automaat wees de man ons. Hij vergezelde Lieve. Lieve vond het verdacht dat hij wees op een ATM. Hij bevestigde dat dit het machine was. Rukte de kredietkaart uit haar handen en deed alsof hij de kaart in de sleuf had gestoken. Lieve had het in de mot dat hij vals speelde en kon de kredietkaart die hij in een hand had verdoken, in de andere had hij bankbiljetten, ontfutselen, ondertussen luid schreeuwend. De man verdween meteen en een zwarte dame, aan een andere automaat, probeerde Lieve te overtuigen: "Always look, always be careful.." zonder haar ogen af te wenden van het scherm.

De Oom Samie Se winkel in Stellenbosch is onveranderd sinds de oprichting in 1904 - een toeristische attractie
 
 
La Motte      -      Dieu Donné

Voor meer foto's van onze bezoeken aan de wijnhuizen van Franschhoek, klik hier


Wij schuiven verder op, Franschhoek

De panorama's in Stellenbosch zijn dramatisch en veel moeite is er niet nodig om de 70 km ver verwijderde Tafelberg te ontwaren. De wijnboeren klagen over de droogte, het heeft hier al lange tijd niet meer geregend. De rivieren staan droog en er zijn door de overheid restricties op het waterverbruik ingesteld. De laatste weken worden her en der hele gebieden geteisterd door alles verslindende vuurzeeën.
En na vier dagen Stellenbosch zijn we wat meer oostelijk naar Franschhoek opgeschoven. Franschhoek is door de Franse Hugenoten 300 jaar geleden gesticht en die brachten hun wijnstokken mee. Franschhoek ligt in een vallei en heeft de reputatie een rijke stad te zijn. De dure hotels en restaurants en de vele kunstgalerijen accentueren die reputatie en toevallig zagen we ook een sliert dure supercars.

we rijden hier "Franschhoek" binnen
hier is nog een route die aan de Huguenoten gewijd is
Voor meer foto's van de wijnroute in Stellenbosch en Franschhoek klik hier
 
Klik hier voor Dirk's interview afgenomen op 23/01/2017 door reporter Linzi Bourhill
Late Nights Show in Cape Town
 


Panorama van Franschhoek


Wijn proeven kan lastig zijn

Zondagochtend op het caravanpark 'De Hollandsche Molen" is het een drukte van je welste. Onze buren die gisteren nog wat gereserveerd waren willen weten hoe we tot hier gekomen waren en wat onze verdere plannen zijn. Een vertelt ons de avonturen hoe zij met twee 4x4 in één maand naar Kenia zijn gereden en terug. Anderen adviseren ons welke wijnboeren we vandaag moeten bezoeken en dat we nu moeten opschieten want de bezoekuren op zondag zijn beperkt....
Twee wijnhuizen per dag bezoeken is een limiet. Professionele proevers drinken de wijn niet zij proeven alleen, wij proeven en drinken wel. En dan zijn er nog de hoge temperaturen in combinatie met de alcohol die je loom maken...
Wij zijn in de vooravond terug op onze verblijfplaats. Tot onze verbazing is iedereen weg. Alle mobiele huisjes op een enkele uitzondering zijn huiswaarts gekeerd. Het 50 meter zwembad de vijver en het grote groene grasveld errond, alles is leeg! Wij hebben het grote terrein voor ons alleen.

in het centrum van Hermanus

Hermanus 24 januari

Hermanus is een dorp van 27.000 inwoners, zo noemen ze toch zulke agglomeraties hier. Hermanus staat vooral bekend om de walvissen die tot rakelings aan de oevers komen paraderen. Een minder milieuvriendelijke toeristen attractie is de duik in een metalen kooi tussen de haaien. Haaien kwetsen zich daaraan en worden steeds agressiever. De walvissen zullen we niet zien want die komen enkel rond mei juni van hun reis van Antarctica en de haaien gaan pesten staat ook niet op ons programma. Wat we wel zullen doen is niets anders dan wat we de laatste week al uitvoerig hebben geoefend, wijnen proeven. Ook hier in de omgeving wordt de wijnstok verbouwd. Een 15 km ten westen van het dorp kan je de hoofdweg verlaten richting de vallei Hemel en Aarde. De weg loopt naar Caledon en noemt de Hemel en Aarde weg.

bij Patricia en Marianne aten we wafels en pannenkoeken
Voor meer foto's van Hermanus en onze wandeling langs het Cliff Path klik hier
 
 
we wandelden langs Cliff Pathe en kwamen mooie beeldhouwwerken tegen
 

Panorama gezien vanuit het wijndomein "La Vierge"

Atypische wijnen in de vallei Hemel en Aarde

In de vallei verbouwt men vooral Pinot Noir en Chardonnay. Die twee druivensoorten zijn typisch voor de Bourgondië streek in Frankrijk. Door de nabijheid van de Zuid Indische oceaan zijn de temperaturen hier relatief koel en geschikt voor de Pinot Noir. De combinatie van die twee druivenrassen wordt in de Champagne streek gebruikt om Champagne te maken en daar is ook nog de Meunier druif. Hier in de vallei Hemel en Aarde wordt ook schuimwijn gemaakt maar daar houdt de vergelijking met Frankrijk op. Niet dat de Pinot Noir of de Chardonnay wijn die hier wordt gemaakt niet goed zou zijn. Wel is de samenstelling van de terroir anders. Het is zelfs zo dat de Pinot noir wijnstok om de achttien jaar moet vervangen worden en de Chardonnay om de twee en twintig jaar. Maakt men wijn van oudere stokken dan gaat de kwaliteit van de wijn achteruit. De reden van de noodzaak om te vernieuwen is het gevolg van de samenstelling van de grond, de terroir. Er zit namelijk veel klei en ijzer in de grond! Ook maakt men hier al wijn van druivenstokken die amper twee jaar oud zijn. Ondenkbaar in Frankrijk waar men ook prat gaat op stokken die ouder zijn dan 100 jaar! We proefden de Pinot Noir van Hamilton Russell en die mag er best wezen.

bij Hamilton Russel degusteerden we lekkere wijnen
Voor meer foto's van onze degustaties bij La Vierge en Hamilton Russel klik hier

Nog een adapter meer!

In de FJ hebben we een fles Campinggas. Het nadeel van die butaanflessen is dat je niet kan achterhalen hoe groot de gasvoorraad nog is. Het vullen is een ander probleem. Tot nog toe zijn we erin geslaagd onze fles te laten vullen in Kazachstan en Nepal maar in Zuid Afrika moeten we weer op zoek naar een vulnippel adapter om de fles te kunnen laten vullen. De schroefdraad van de vulopening is meestal Imperiaal terwijl onze Europese fles metrisch is. Maar dat probleem hebben we inmiddels ook opgelost. Een volle fles butaan en een adapter gemaakt uit de adapter die we in Nepal hadden gekocht!

 
aanpassen van de adapter voor onze campinggas fles

Robertson

Het wat noordelijker gelegen Robertson - gesticht in 1854 door een prediker - hebben we alweer verlaten. We waren er in het weekend en dat is de garantie voor een volle camping aan de oever van de rivier. De vallei aan de Breede Rivier (Breerivier) is, hoe kan het anders, een zoveelste wijngebied. De Brede Rivier voorheen ook Fleuve Large genoemd ontstaat in de bergen van Cedarberg en loopt door de bekendste wijngebieden om verder in de Indische oceaan uit te monden waar hij 900 meter breed is. Niettegenstaande de grote droogte heeft de rivier een redelijk debiet waar de meeste rivieren die we tot nog toe tegenkwamen bijna droog staan. Het is de levensader voor de fruit en wijnculturen langs zijn oevers.

De weg naar Robertson is afgeboord met bloemen

Wij kenden de naam Robertson van de wijnmaker Springfield. Deze wijnmaker heeft een bijzondere Chardonnay, Méthode ancienne, gemaakt met wilde gist. Deze wijnen komen niet elk jaar op de markt maar als dat gebeurt dan is dat een klassebak met het niveau van een goede Franse Meursault. Het dorp Robertson (22.000 inwoners) ligt aan de Route 62. De Route 62 loopt van Kaapstad naar Oudtshoorn en heet de langste wijnroute ter wereld te zijn. In feite is het een toeristische route die na de wijngebieden in de Garden Route overgaat en loopt tot Port Elisabeth.

Hier rijden we Springfield Estate binnen
 
 
De wijnen van Springfield zijn gevinifieerd met wilde gist

Na Springfield bezochten we wijnmaker Van Loveren

 
Het domein bij Van Loveren is echt de moeite om er eens rond te wandelen

 

De wijnen van Van Loveren mogen er zijn
Voor meer foto's van ons bezoek en verblijf in Robertson klik hier

Toeristenlokker

De streken waar we nu doorheen reizen zijn toeristische trekpleisters bij uitstek, bekend over de hele wereld. Het is nog maar zelden gebeurd op onze wereldreis dat we zo vele keren werden aangesproken of als we de FJ ergens parkeren mensen komen kijken naar onze reisroutes op de wereldkaarten op de deuren van de auto. Op de parking aan de vuurtoren in L' Algulhas, het meest zuidelijke punt van Afrika werden we bijna omarmd door een Chinees koppel en moesten wij op de foto met hen en de FJ. Communiceren was onmogelijk. Was het nu omdat ze zagen dat we ook door China waren gereden of was het omwille van onze grote wereldtoer of omwille van het feit dat we ouder waren dan zij dat we zoveel respect ervaarden....? Vele keren stak de man de duim in de lucht telkens repeterend "good, good..." om dan voorover te buigen alsof we een of andere beroemdheid waren...

Vele keren stak de man de duim in de lucht telkens repeterend "good, good..."

Algulhas of Ushuaia

Het uiterste zuidelijke punt van Afrika is een 'must see' op de reisprogramma's van reisorganisatoren maar het stelt in feite weinig voor in vergelijking met het meest zuidelijke punt van de wereld Ushuaia in Argentinië. Ter info Kaapstad ligt op dezelfde hoogte als Buenos Aires en Ushuaia ligt dan nog ongeveer 3.500 km zuidelijker. Wel staat het op de wereld oceaanroutes als een gevaarlijk punt, omdat hier tal van schepen op de klippen zijn gelopen tot men in 1847 de 27 meter hoge vuurtoren heeft gebouwd.

het meest zuidelijke punt van Afrika
 


Aan het punt waar twee oceanen elkaar ontmoeten

 

Voor meer foto's van onze rit naar het meest zuidelijke punt van Afrika klik hier

Hollandse architectuur

Swellendam is onze volgende etappeplaats, goed voor een nacht. Van Algulhas, ook nog de Naaldkaap genoemd, naar Swellendam loopt de rit (120 km) door landbouwgebied. Uitgestrekte velden op glooiende hellingen waar tot voor kort koren heeft gestaan. Het dorp is gesticht in 1747 en is een van de oudste dorpen van Zuid Afrika na Kaapstad en Stellenbosch. Het is in 1795 voor enkele maanden ooit een republiekje geweest. Het dorp telt nog vele oude woningen in de Kaaps Hollandse stijl. Mooi wit geschilderd met rieten daken, een centrale rijkversierde symmetrische siergevel.

de hele mooie weg door de Kleine Karoo

Het struisvogel land

Onze volgende stopplaats zal het beter bekende en rijke Oudtshoorn zijn. Het centrum van de struisvogelkweek. De struisvogel hoofdstad van de wereld zo wordt de stad met 61.500 inwoners genoemd. We nemen de R62 door de kleine Karoo die langs Ladismith en de Buffelskloof loopt. Een 221 km schilderachtige bochtige route langs de bergmassieven Langeberg, Towerkop en Swartberg. Vergeleken met rijden in Indië is rijden in Zuid Afrika hemel en hel. Geen getoeter hier, geen massa's motoren en auto's die overal rijden en geen koeien op de weg...het is heerlijk cruisen. De natuur hier met de kale bergmassieven is uniek.

Het super leuke aan reizen is om nieuwe vrienden te maken. Met Nini en Luc brachten we een hele gezellige tijd door

Het is nog vroeg in de namiddag als we al in Oudtshoorn binnenrijden. De toeristische dienst steekt ons een handvol toeristische brochures toe en wijst ons de beste kampeerplaats aan, aan de rand van het dorp, ik schrijf dorp om in de Zuid Afrikaanse terminologie te blijven.
Wij hebben onze stelplaats in Kleinplaas resort uitgekozen maar willen eerst nog wat inkopen doen om onze koelkast aan te vullen. Wij hebben de FJ geparkeerd niet ver van de ingang van het warenhuis waar we onze inkopen willen doen. Terug van de inkopen vinden we onze FJ met een in het Nederlands geschreven briefje onder de linker ruitenwisser. We worden welkom geheten in Oudtshoorn en Luc en Nini hebben er hun telefoonnummer op vermeld. Een kwartier later rijden we de lange oprijlaan van hun riante woning op. Het is amper 500 meter van het warenhuis. Een paar uur zijn rap voorbij en de kennismaking babbel is aangenaam en leerrijk en bij het afscheid worden we opnieuw uitgenodigd op een diner, overmorgen. Heerlijk is dat die toevallige ontmoetingen op reis.

wat een mooie kop

Gemist

Het is woensdag 1 februari. We zijn op weg naar Prins Albert een dorp over de Swartbergpas. Het belooft een fantastische tour te worden zo werd ons toch voorspeld. De pas werd gebouwd in 1880 door gevangenen waarvan er 150 zijn verongelukt tijdens de bouw. De op elkaar gestapelde stenen van de muren die sommige haarspeldbochten ondersteunen liggen er nog altijd zoals bij het begin.
De weg voert ons eerst langs een aantal struisvogel en schapen boerderijen en gaat over, aan de voet van de pas, van geplaveid naar een rotsachtige grindweg.

Lieve maakt een praatje met Mevrouw de struisvogel


De uitzichten zijn spectaculair en de verticaal opgevouwen zandsteen formaties behoren tot de best zichtbare geologische structuren van die aard, in de wereld. We zijn boven op 1.538 meter. Een groep BMW GS 1200 motorrijders staat ons boven op te wachten. Ze hebben de pas al een keer gereden en ook de weg naar 'Die Hel'. Vandaag rijden ze enkel naar Prins Albert. Als jullie durven moeten jullie ook naar Die Hel rijden, een ruwe 55 km lange off road weg die naar een dal midden in het bergmassief leidt. Je doet er minstens vier uur over wordt ons nog op het hart gedrukt. Doen we het of doen we het niet?

we rijden de Swartbergpass op

Lieve is niet direct happig om dit avontuur te ondernemen omdat ze vreest dat we te weinig benzine bijhebben en te laat zullen terug zijn in Oudtshoorn.
Ik aarzel wat om de pisteweg naar de hel in te slaan want op zulke wegen kan ons verbruik oplopen tot boven de 18 liter/100 km. We wagen het erop. Op eigen risico staat er op een bord te lezen aan het begin van de weg. Is dat om mensen af te schrikken? Rijden doe je toch altijd op eigen risico. De weg is inderdaad bar slecht en sneller dan 45 km/u is haast onmogelijk. De weg is zoals hij is getypeerd een marteling voor de vering van de 4x4, maar dat is de prijs die je moet betalen voor een machtig schouwspel van de op en neergaande bergweg.
Wij zijn echter niet tot de hel gereden, nog 24 km te gaan. 31 hebben we al afgehaspeld op een goed uur. Ik vind een plek om de FJ te keren en we rijden terug. Zonde! De terugweg ken ik nu en nu drijf ik de snelheid op tot soms 65 km/uur. Hoe sneller we gaan hoe comfortabeler de vering, hier en daar is het toch oppassen geblazen want te snel met onze drie ton over de bulten maakt ons air borne.

Dangerous Road......
wat een weg

We zitten op een terras in het Victoria hotel in Prince Albert we hadden het nipt gehaald met de benzine...maar de motards spraken ook nog van een Baviaanskloof, dat is wellicht voor later.
De terugweg langs het dorp De Rust is weeral zo een spectaculaire route door een lange kloof uit rode zandsteen formaties en de weg is geplaveid. Dus geen extreme belasting meer voor de vering en de schokdempers van de FJ. En die schokdempers hebben het deze middag hard te verduren gehad toen ik ze aan het einde van de helweg ging betasten, heb ik er mijn vingers aan verbrand!

De weg naar Prince Albert - De FJ en Dirk in hun nopjes
Voor meer foto's van onze rit door Central Karoo klik hier

Met de kop in het zand

Oudtshoorn is het mekka van de struisvogel, dus kunnen we er niet aan voorbij om ons te laten rondleiden in een struisvogel boerderij. Die beesten die afstammelingen zijn van de dinosaurussen zijn niet van de slimste want ze hebben zeer kleine hersenen maar niettegenstaande hebben ze duizenden jaren weten te overleven. Ze zijn de zwaarste en grootste loopvogels, ze zijn ook snel en kunnen tot 80 km per uur lopen. De mannetjes met zwarte en witte pluimen kunnen tot 155 kg zwaar worden. Een struisvogel steekt zijn kop niet in het zand zoals het gezegde verklaart. Het is wel zo dat als een zak over de kop geschoven wordt het beest stil blijft. De gids zegt dat hij dan denkt dat hij onzichtbaar is!


zo sterk zijn struisvogeleieren
Lieve is er niet helemeel gerust in
Leuk info bord in Oudtshoorn - Politie als struisvogel
Voor meer foto's van ons bezoek aan de struisvogelkwekerij klik hier

Het veranderlijke weer, alweer een spelbreker

Met wat weemoed hebben we vanochtend afscheid genomen van Oudtshoorn en de nieuwe vrienden. Wat we nog niet wisten is dat we ook vaarwel hebben gezegd aan de zon en het goede weer. Want eens over de Outeniqua bergen komen we in de wolken terecht en het wordt er niet beter op. Wildernis nationaal park is ons volgende doel. We rijden naar Mossel baai het regent er nog niet, maar er staat alweer een stevige wind. Van op het terras op het uiterste punt van de kaap hebben we een oogstrelend zicht op de baai. Aan de rotsige kust proberen surfers de overslaande golven te benutten om enkele tientallen meters te surfen. Dappere mannen zijn dat om al die moeite te doen voor zo weinig surf plezier..
Nog even de tank volgooien -alweer een prijsverhoging aan de pomp - en we zetten koers naar George. We zijn amper in de omgeving van George en het begint te regenen.

het landschap heeft de vorm van de kaart van Afrika


Het blijft regenen als we de smalle bergweg oprijden naar een uitzichtpunt waar de kaart van Afrika te zien is. Onze kampeerbuur in Robertson had ons de tip gegeven. We mochten dat niet missen. "The map of Africa" is in feite een bergrug, iets meer dan 100 meter hoog, met aan de voet een meander. De vorm van de groen begroeide bergkam is congruent met het continent Afrika bekeken vanaf het zuiden.

Met dit weer is kamperen in Wilderness, 15 km ten oosten van George- geen optie. Hopelijk regent het minder of helemaal niet in Buffels baai. De weersvoorspelling voor Buffels baai melden droog weer. We staan versteld want eens we de hoofdweg hebben verlaten op weg naar alweer een rots piek in zee - Buffels baai 10 km verderop - wordt het droog. Buffels baai is enkele tientallen vakantiewoningen groot en de camping ligt op de rots piek. Langs beide zijden oceaan. Geweldig! Het heeft hier al maanden niet geregend!

Plettenberg - een stad aan de Garden route

De zon schijnt in George en ook in Wilderness. De camping in het nationaal park aan de rand van de rivier is idyllisch . De grasmat is mooi groen ... dus moet het hier regelmatig regenen. Inderdaad, de morgen na de tweede nacht moeten we de toptent opplooien in de regen. Van onze naaste kampeerburen hebben we tal van reisdoelen meegekregen en reisroutes! En dat Zuid Afrikanen kampeerders en natuur liefhebbers zijn hebben we alweer kunnen ervaren. Een van onze buren verblijft hier in zijn caravan twee maand.

Aan het ontbijt in Wilderness Nationaal Park
Voor meer foto's van de Garden route klik hier

De avontuurlijke tocht door de Baviaanskloof

Willowmore is het dorp dat voor toeristen als westelijke vertrekplaats dient voor de verkenning van de 200 km lange Baviaanskloof. Patensie is het dorp aan de oostelijke ingang. Dit is een route die alleen te rijden is met een 4x4 met hoge bodemvrijheid. Andere voertuigen zijn niet toegelaten. De Baviaanskloof ligt tussen twee parallel lopende bergketens. De Baviaans- in het noorden en de Kouga bergketen in het zuiden. Het oostelijk deel van de route is in 2004 geklasseerd als werelderfgoed. Vroeger was die afgelegen en moeilijk bereikbare streek bevolkt door drie duizend boeren. Dat zijn er nu nog amper 1.500 waarvan het merendeel zijn brood verdient dank zij het toerisme. Buffels, luipaard, berg zebra, antilopen en drie honderd vogelsoorten hebben hier hun habitat in de bergen en kloven begroeid met een zeer grote verscheidenheid van struiken en bloemen.

Hier begint ons avontuur: De Baviaanskloof


In Sophie's coffee shop die ook een antiekwinkel is in het culturele Willowmore, hebben we wat joules getankt voor ons zelf. In het toerist info Center hebben we wetenswaardigheden vergaard en wat verder hebben we de benzinetank van de FJ volgegooid. Het is 14 uur. 4 km buiten het dorp nemen we de afslag links naar de R232, de weg die de Baviaanskloof doorkruist.

De stofferige weg brengt ons al gauw in een nauwe canyon gevormd door fel rood gekleurde rotsformaties. Uiteindelijk kronkelt de weg steeds minder en komen we in de vallei terecht met hier en daar een landerij veelal met een gastenverblijf. Wij hebben gekozen voor een camping in de Doringkloof. Een gesloten toegangshek hangend in een stenen trechtervormige portiek met een groen inlichtingen bord erop waarop staat 'Reception Doringkloof 2 km' is de laatste hindernis naar de plek waar we moeten zijn. Lieve draait het hek open en we zijn bijna op onze overnachtingsplaats. Dat is een mooi groen, met bomen omrand, gazon aan een bijna droogstaande vijver. De receptie is niet bemand er hangt wel een bord aan het raam met instructies voor de radioverbinding. Met de radio melden we Chris dat we een kampeerplaats zoeken. " Any place you want." Krijgen we te horen. "You pay tomorrow "! Er staat wat wind en we zoeken een min of meer beschutte plaats. Het is een relatief grote camping en zoals gebruikelijk in Zuid Afrika is er koud en warm water voor de douches en de afwas en elke standplaats heeft een 220 volt aftakpunt.
We hebben het kampeerterrein gedeeld met twee broers die samen op reis zijn, de ene woont in Joburg de andere in Kaapstad. Zij slapen in dezelfde daktent als wij, maar die staat wel op een off road aanhanger. En rijden met die combinatie op rotswegen vormt geen probleem zeggen zij.

een trage en een rappe

Wij zijn nog maar zelden zo vroeg uit de veren, vandaag rijden we door het afgesloten deel van de Baviaanskloof en we slapen even buiten de oostelijke kloof op de weg naar Patensie. "How are you?" begroet ik de parkwachter aan de toegangspoort. "I am fine and you sir?" is het gebruikelijke antwoord in Zuid Afrika, dat ik terugkrijg. Als we klaar zijn met registreren en we bevestigd hebben dat we vanavond uit het park zullen zijn komt een grijze 4x4 zich parkeren voor de FJ. Het is vader en zoon en het zijn Vlamingen uit Perk! Even ervoor had ik nog bij de parkwachter gepolst of hier regelmatig Belgen kwamen opdagen...

  
de ingang van het wereld erfgoed: De Baviaanskloof

De redelijk goede grindweg van gisteren is er niet meer. Rotsachtige hobbelige stroken komen steeds vaker onder de wielen van onze 3 ton zware FJ. Erger zijn de smalle passages tussen de doornbossen. Ze krassen links en rechts op flanken van de FJ en doen de radioantenne meermaals over een hoek van negentig graden buigen. De drie tot vier cm lange doornen krassen ook over de spoiler vooraan op het dak en over het zeil van de daktent..als daar maar geen onherstelbare schade van komt?

Bavianen in de Baviaanskloof

Veel water staat er niet in de riviertjes die we doorwaden hoewel het gisteren heeft geregend. De weg is smal en de hellingen zijn steil de uitzichten adembenemend. Gelukkig moeten we met niet veel tegenliggers kruisingsmaneuvers uitvoeren, totdat het onmogelijke zich voordoet. Op de afdaling van de derde pas komen we na een bocht plots neus aan neus met een geel monster. Dat monster is een speciale tractor met grote scharnierende oplegger om de korte bochten te kunnen nemen. De weg is hier niet veel breder dan de FJ en links loert een diep ravijn. De tractor bestuurder blijft stoïcijns achter zijn stuurwiel zitten en wacht tot wij iets ondernemen. Er zit dus niets anders op dan achteruit te rijden op de steile smalle en bochtige bergweg totdat we een plaats vinden waar de twee voertuigen kunnen kruisen zonder mekaar te raken!
Zoals altijd ontbreekt het ons nu ook weer aan bewijsmateriaal want filmen of foto's maken is het laatste waar je aan denkt in dergelijke stresserende momenten. Enfin, het is ons gelukt we dalen verder de berg af ons afvragend hoe je zulke patstelling moet oplossen met een aanhanger achteraan.

de weg is op sommige plaatsen we heel slecht

Ook op de Kommodo camping aan het eind van de Baviaanskloof hebben we de grote camping gedeeld met een stel Zuid Afrikanen en ook hier zijn we niet lastig gevallen door agressieve bavianen of lange staart macaques.

spectaculaire beelden van de Baviaanskloof
Voor meer foto's van onze spectaculaire 4x4 rit klik hier

Addo Olifant park

Het is zaterdag, we hebben nu definitief de Baviaanskloof verlaten en rijden door een heuvellandschap. In de valleien wordt fruit gekweekt. De donkergroene bladeren van de lage fruitbomen contrasteren fel tegen de grijsgrauwe rotsen van de heuvels. Soms reiken de boomgaarden tot op de flank van de heuvels en kleuren de voet van de heuvels donkergroen. Er is hier dus voldoende water aanwezig om te irrigeren.
In Port Elisabeth blaast de wind fel. Dat zijn we nu al gewoon in de kustplaatsen, de zon is van de partij en het is 25°.
Het nationaal park Addo is ons volgend doel. We hebben onze voorraden aangevuld in een mall in PE en rijden nu naar het noordelijk deel van het park. Het derde grootste van Zuid Afrika. In dit park leven maar liefst 660 olifanten. Dit park ligt amper 60 km van PE, maar het klimaat is er totaal verschillend. De temperatuur is ondertussen opgelopen tot 38°! En het is nog ruim boven de 30° als we onze tent openplooien in de camping bij de hoofdingang om 18 uur.

Zebra's en buffel samen aan het afkoelen

 

Hopelijk loopt hij ons niet omver

Op onze eerste dag in het park hebben we op onze 80 km tocht, tot tweemaal grote kuddes olifanten gespot. Wratten zwijnen zie je overal.

allen aan het afkoelen en de Wardhogs kijken toe
Voor meer foto's van het noordelijk deel van Addo Elephant park klik hier
 


Het landschap in het noordelijk deel van het Addo Elephant park


De tweede dag in het zuidelijk deel, met regen en veel lagere temperaturen waren er geen kuddes meer bij de waterputten te bespeuren. De olifanten moesten zich niet meer afkoelen en we vonden die etend tussen de stuiken van het park. De leeuwinnen, die juist een wrattenzwijn hadden buitgemaakt, lieten zich niet afleiden tijdens hun maaltijd door de vele auto's met kijklustigen

deze heeft zijn lunch binnen
het landschap van het zuidelijk deel van het Addo Elephant park
Voor meer foto's van het zuidelijk deel van Addo Elephant park klik hier

De Oost Kaap

Van het Addo park rijden we naar East London (Oos Londen) 250 km verder naar het Oosten, het begin van Wild Coast. De weg voert ons door betoverende groene landschappen berg op en af. De N2 slingert in wijde bochten tussen de rotsformaties en verrast ons telkenmale met adembenemende vergezichten. Wij hebben een mooie kampeerplaats gevonden aan de oevers van een rivier in Wild Coast gebied. Maar ook hier zit het weer ons niet mee want opnieuw heeft het fel geregend vannacht. Dus trekken we vandaag verder noord-oostwaarts naar Mthatha.

  
De Xhosa vrouwen besmeuren hun gezicht met klei


Zoals gisteren rijden we weer door dat typische groene landschap en meermaals rijden we op de kam van de bergen. Dit is voor ons een totaal ander Zuid Afrika. En tot onze verbazing is die route zeker een van de mooiere die we bereden. Ook de bevolking is gans anders en veel blanken zien we niet meer. De kleine soms fel gekleurde huisjes bezetten de heuvelflanken. Ze staan vaak kris kras door elkaar en er lopen geen wegen langs, enkel een centrale aardeweg. De meeste huisjes en rondavels staan in het gras. Soms is er een tuintje bij maar meestal niet. Opnieuw worden we geplaagd door plenzende stortregens en die blijven in de late namiddag ons achtervolgen.

de huisjes staan vaak kris kras door elkaar en er lopen geen wegen langs, enkel een centrale aardeweg
 
 
De rondavels doet denken aan hun vroegere hutjes - hier een met rieten dak en een met golfplaten dak

De off road door eenzaam berglandschap

De grenspost in het zuiden van Lesotho, Tele Bridge, ligt op 310 km van Mthatha langs de. 2.587 meter hoge pas, Naude's nek, of de hoogste pas van Zuid Afrika. Voorlopig geen regen vandaag en dat is maar goed ook want na ongeveer 90 km, bij Maclear veranderd de asfaltweg in aardeweg. We rijden de bergen in en de aardeweg is hier en daar in vrij slechte staat , ook hier heeft het recent veel geregend, en we komen maar traag vooruit. Opnieuw krijgen we machtige panorama's naarmate we steeds hoger de berg oprijden, hier is de weg rotsachtig en is de grip van de banden goed. Mooie bloemen versieren de rand van de weg...
De afdaling naar het piepkleine Rhodes ( gesticht in 1891 als landbouwpost ) gelegen in een spectaculaire vallei langs de Bel rivier in de zuiderse Drakensbergen. Het dorp telt amper 18 blanken en 800 gekleurde bewoners. In de hoofdstraat vinden we een huisje dat een pottenbakkerij en een café is. We hebben een rustpauze verdiend. Mevrouw Walker, de eigenares, raadt ons af om nu nog de laatste 130 km te rijden het is nochtans pas 15u30.

spectaculair landschap
we zijn bijna boven op de pas
De Naude's nek op 2500 m

Wij hebben voor veiligheid gekozen en hebben onze FJ op de gemeentelijke camping geïnstalleerd. Zal het regenen? Iedere keer wanneer we op internet de weersvoorspelling controleren krijgen we andere verwachtingen. Vier seizoenen op een dag, ook hier kan dat, schrijft onze reisgids. We vertoeven op 2.800 meter. In de winter kan de temperatuur hier dalen tot -15° in de zomer kan het tot 41° heet worden.

In Rhodes klonken we op
Sint Valentijn

Het heeft een groot gedeelte van de nacht geregend. We zullen onze tent nat moeten opvouwen. Mijnheer Walker - die een B & B uitbaat - raadt ons ten stelligste af de weg naar de grens over de Lundean's Neck te nemen. Te gevaarlijk met deze onweren en het slijk. Met dit weer is de omweg van 70 km sneller! De laatste 60 km naar Barclay East is grotendeels door slijk rijden, vanaf dat dorp is de weg geplaveid.


Machtig beeld

Voor meer foto's van onze spectaculaire weg naar Lesotho klik hier

Grensperikelen

Een paar onweders later zijn we dan eindelijk aan de grens, Tele Bridge, met Lesotho. Er is geen passage en onze paspoorten hebben snel een exit stempel gekregen. Lieve probeert nog te weten te komen of ons visum van Zuid Afrika nu opgeschort wordt. Maar de dame begrijpt geen snars van wat wij bedoelen. We dringen niet verder aan. Wij informeren waar de douane is. Iemand in blauw uniform wijst ons naar de gebouwen over de smalle brug. Er klopt iets niet. En dat blijkt. Dat is de douane van Lesotho. We maken rechtsomkeer en informeren nog eens waar het kantoor van de douane van Zuid Afrika is. Twee geüniformeerde politieagenten zittend op een stoel wat verderop maken ons nu duidelijk dat hier geen douane is. Daarvoor moeten we 130 km verder richting noord westen! Dus moeten we ons nu terug inschrijven in Zuid Afrika! De dame achter het loket is nog altijd meer geïnteresseerd in wat op haar mobieltje op het scherm komt dan in ons, en zonder veel woorden krijgen we onze stempel 'In'.

 
De eerste grenspost de Tele bridge waar we terug werden gestuurd en de tweede grens de Van Rooyen"s Gate


Het is vijf uur, we zijn aan de andere grenspost aangekomen. Onderweg hebben we alweer een onweer moeten trotseren! Hier is de grensadministratie wat alerter. Iemand die de FJ komt monsteren wil weten waar mijn schijf is. Een schijf mijnheer, dat hebben we niet. Dit is een Amerikaans voertuig. Een ander wil weten wat we op het dak meehebben. Een vierde zit aan de overkant van de doorgang op een stoel en vraagt ons tot bij hem te komen. Hij stelt dezelfde vragen plus nog veel meer. Mijn Texas Certificate van de FJ kan hem overtuigen. Hij wil weten hoe de Amerikaanse politie is, hoe snel men mag rijden in de VS en nog meer...en hoe het met Trump is. Dan moeten we bekennen dat we geen Amerikanen zijn maar Belgen. En nu heeft hij weer een vragenlijst klaar. Het gesprek eindigt met een high five. We steken opnieuw de weg over richting douane. Waarom heb jij de douane nodig vraagt een man ons, die met een groepje staat te praten. De Carnet de Passage, mijnheer, die heb je hier niet nodig. Lesotho is dezelfde tolunie als Zuid Afrika! Dat hadden ze ons in de voorgaande grenspost ook kunnen zeggen !



Onze rit door Zuid Afrika tot aan de grens van Lesotho
NA VIJF DAGEN LESOTHO KOMEN WE OPNIEUW IN ZUID AFRIKA AAN 20/02/2017
 
We komen aan de grens van Zuid Afrika in de mist en in de regen


Moet er nog slijk zijn?


De afdaling langs Zuid Afrikaanse weg begint in de mist en de weg is een ruwe grindweg. Beneden hebben we de keuze de lange weg op asfalt of de 80 km korte weg op gravel. Ik kies de korte en daar is Lieve niet blij mee.
150 km slijkwegen in de gietende regen! Dat is het geweest. De FJ is nooit echt in de problemen geweest hoewel we soms wat dwars over de weg naar beneden slipten en door dikke rode modderpoelen moesten voorbij zien te komen. Een spannend avontuur!

dit was meer ploeteren en glijden in de modder dan rijden
Voor meer foto's van onze rit naar Underberg klik hier

Underberg en de Sani Pass

Het was koud en het regende twee dagen lang tijdens ons verblijf in Underberg. We hadden er een huisje gehuurd. Gelukkig was er een open haard en verwarming in de slaapkamer want met 12° buiten zou het verblijf behoorlijk oncomfortabel geweest zijn. Vandaag zijn de weergoden ons gunstig gezind, geen regen en zelfs een schuchtere zon. Wij zijn op weg naar de Sani pas. Jaarlijks gaan hier tussen de 20.000 en 30.000 toeristen naar boven, maar de laatste weken is de pas verlaten geweest omwille van de regens en onweders. De pas is enkel toegelaten voor 4x4 voertuigen en bij de aanloop naar de pas is het al duidelijk waarom. Een blauwe pick-up zit in een rechtse bocht diep in de modder. "Komen we hier door? " Hebben we enkele minuten geleden gevraagd aan enkele technici die metingen aan het uitvoeren waren voor de aanleg van een nieuwe weg. " Misschien, je kunt proberen " was hun antwoord. Er is inderdaad een plan om de weg te asfalteren maar dat is niet naar de zin van de toeristische industrie die de weg liever in de huidige toestand willen laten. Met asfalt valt een groot deel van hun activiteiten weg, want dan kan in principe iedereen zelf naar boven rijden.
De FJ heeft geen moeite om de blauwe picknick-up uit zijn vastgelopen positie te trekken. Het zeel heeft het wel twee keer begeven. De pick-up maakt rechtsomkeer wij proberen de eerste modderpoel te overwinnen.

we waren nog meer net op de pas en er zat er al eentje vast - De FJ trok er de ondelukkige uit
op de Sani Pass

De smalle bergweg is lelijk toegetakeld door het weer van de laatste weken. Neerstromend water gutst langs alle bergflanken naar beneden. Slechts een voertuig van de grenspolitie is ons voorgegaan. De grenspost van Zuid Afrika ligt halverwege de pas, de grensovergang Lesotho ligt op de top. De top zullen we helaas niet zien en ook de adembenemende haarspeldbochten van het laatste stuk want we rijden ondertussen in de mist. Op de top veranderd de gravelpiste in nieuw asfalt. Wij zijn aan de Lesotho grenspost en de Chinezen hebben hier een nieuwe weg aangelegd.

een makkelijke weg is dit zeker niet
aangekomen op de top maar in de mist

Wij zijn opnieuw in het Koninkrijk Lesotho! Er is een resort hier op de top en dit resort is trots op zijn welbekende hoogste pub van Afrika.

Boven op de top dronken we een koffie in de hoogste pub van Afrika
Voor meer foto's van onze rit op de Sani Pass klik hier
 

Klik hier voor de video van onze rit over de Sani Pass

Na de Sani Pass reden we opnieuw in Lesotho waar we in de namiddag een 4x4 track reden die aan de ribben bleef kleven. Klik hier om het verhaal te lezen. De dag nadien staken we voor de derde keer de grens van Zuid Afrika over

 
We rijden opnieuw Zuid Afrika binnen

Over Bethlehem, richting Kruger nationaal park noord

De tweede grootste stad van Lesotho heeft de charme van een groot boerendorp. Door de veelvuldige regens zijn de asfaltwegen bedekt met rood gele modder en aarde. Het is vrijdagnamiddag en er heerst een drukte van jewelste. Ik gooi nog even de tank vol, benzine is hier 30% goedkoper dan wat we betalen in Zuid Afrika, en we rijden de laatste 10 km naar de grens.
24 februari - Wij zijn de grens over en terug in Zuid Afrika. Mochten alle grensovergangen zo snel en zo eenvoudig zijn...Bethlehem is nog 75 km, Jeruzalem ligt veel verder naar het oosten. Wij zijn niet in Israël, en naar Jerusalem rijden we ook niet!...

 
Heerlijk weerzien bij Josephines restaurant


We hadden nog wel een nacht in de stad kunnen verblijven maar de B & B had geen kamers meer vrij voor de zaterdagavond dus rijden we meteen door naar Barberton en dat is 650 km verder naar het noord oosten.
In Barberton waren we vorig jaar al en hebben daar kennis gemaakt met Josephine die daar een goed Belgisch restaurant uitbaat. Het weerzien was hartelijk maar het nieuws over de recente politieke ontwikkelingen in de stad zijn meer dan verontrustend. Ook in Barberton maken we weer kennis met regen en angstvallig consulteren we de weersvoorspellingen voor het Kruger park. Sinds de tyfoon die een paar weken geleden over Mozambique heeft geraasd zijn delen van het park overstroomd.

Leuk
we zijn aan de ingang van het Kruger Park

De Kruger wildtuin

In Nelspruit is het droog en dat is de laatste stad voor we het park binnenrijden, en de verwachtingen zijn dat het de komende dagen droog zal blijven. Het is al laat in de namiddag, aan de poort van het park moeten we kiezen welke overnachtingsplaatsen we willen bezoeken. We hebben onze keuzes gemaakt en trekken naar onze eerste slaapplaats niet veel verder dan 10 km, Pretoriuskop.

 
de campings in het park zijn goed georganiseerd

Kruger np is groot. Van noord naar zuid meer dan 360 km, in oppervlakte ongeveer 20.000 km2 en dat is twee derden van België. Het park begon ooit, in 1898, als een reservaat tussen de Sabie rivier en Krokodil rivier en werd in 1926 het eerste nationaal park van Zuid Afrika. Intussen werd in 1916 een spoorlijn aangelegd om het grote publiek toe te laten het park te bezoeken. Nu maakt het deel uit van het grensoverschrijdend Groter Limpopo Oorgrenspark waarin ook parken gelegen, in Mozambique en Zimbabwe, zijn opgenomen. Het park bevat 25 kampen waarvan een twaalf grote kampen, alle kampen zijn omheind.
In 2003 heeft men hier 11.700 olifanten geteld. Het is de grootste populatie ter wereld. En dat hebben we ook kunnen vaststellen.

op onze eerste dag zagen we impala's, steenbokken, olifanten en giraffen bij de vleet
Voor meer foto's van dag 1 - 2 in Kruger klik hier
op onze tweede dag zagen we opnieuw een groot aantal dieren
Voor meer foto's van dag 3-4 in Kruger klik hier

Naast de overal aanwezige impala's hebben we over het ganse park olifanten ontmoet. Voor roofdieren was het iets moeilijker om deze te spotten en dat geldt evenzeer voor de neushoorn. We hoorden dat verleden jaar tot wel 1.300 neushoorns werden gestroopt omwille van hun hoorn!
Voor de zoveelste maal hebben we onze reisplannen gaandeweg weer moeten wijzigen. We wilden over de grenspost Giriyondo in Limpopo naar Mozambique. Maar dat werd ons ten stelligste afgeraden omdat dit Mozambikaanse deel van het park overstroomd is en er is schijnbaar geen doorkomen aan. We maakten al kennis met een tropisch onweer in het noordelijke kamp Shingwedzi. We hadden gelukkig onze tent al opgeplooid en onder het dekzeil - het scheelde geen minuut - toen het water met bakken op onze nek viel. Het was nog maar half zeven in de morgen. In een mum van tijd was de ganse kampeerplaats een grote ondiepe vijver.

de asfalt is soms bedekt met zand om de dieren te beschermen tegen de hitte
Voor meer foto's van dag 5-6 in Kruger klik hier
 
op onze nachtsafari zagen we hyena, jackals, leeuwen, wilde kat.
Voor meer foto's van onze nacht safari in Kruger klik hier
 
we hadden het geluk om de Ground Hornbill te zien. Dit is een bedreigde vogelsoort
Voor meer foto's van de vogels in Kruger klik hier
 
op onze laatste dag zagen we een Hyena met vier jongen en ook de lang gezochte Rhino
Voor meer foto's van dag 7 in Kruger klik hier

 

 
video van de olifanten die de weg oversteken


Het bezoek aan het noordelijke kamp Punda Maria hebben we afgeblazen. We moeten terug naar het zuiden om daar het park te verlaten. De onweders in het zuidelijk deel van het park moeten nog violenter zijn geweest dan wat we meemaakten. Als gevolg van de stortregens staan we voor een afgesloten hoofdweg. Takken op de rijbaan en in het midden een rood verkeersbord met "Gesluit" erop. Enkele dagen geleden namen we nog die weg naar Lower Sabie en nu schijnt hij over twee meter weggespoeld te zijn! De hoofdwegen in het park zijn asfaltwegen maar het grootste wegennetwerk, de secondaire en derderangs wegen zijn, aardewegen. Bij regenweer kunnen die voor moeilijkheden zorgen. Vastrijden voor niet 4x4 is een zekerheid. En hoe moeten die mensen dat oplossen want de wagen verlaten is verboden in het park en enkel in de omgeving van de kampen is er telefoon bereik?

Grote stroken zwarte asfalt zijn, vooral in het centrale deel van het park, bedekt met rood zand. Dat wordt gedaan om de dieren toe te laten de weg over te steken zonder hun poten te schroeien!

THE BIG FIVE

De laatste dagen in Kruger

Wij zijn helemaal naar het zuiden van het park teruggereden langs Crocodile bridge naar het kamp Berg en Dal. Men had ons verteld dat we daar zeker neushoorns zouden tegenkomen, de laatste van de 'big five' die we nog niet gespot hadden.
De naam "Berg en Dal", die men aan het kamp gegeven heeft, typeert perfect de omgeving waarin het ligt. Naast het kamp is er een ingedamde waterplas. Die waterplassen werden destijds gebouwd om kunstmatige drinkplaatsen te maken en het de toeristen gemakkelijk te maken om vanuit een restaurant stoel wilde dieren te zien. Het blijkt nu dat die kunstmatige waterplassen een nefaste invloed hebben op de delicate evenwicht tussen de diersoorten en zelfs planten. Daarom worden ze nu overal ontmanteld.



de video van onze week in Kruger park en onze 900 km zoektocht naar dieren

Onze reisroute in Zuid Afrika - Lesotho en Swaziland 2016 - 2017

 

OP 28 MEI REDEN WE ZUID AFRIKA OPNIEUW BINNEN RICHTING JOHANNESBURG EN VANDAAR TERUG NAAR BELGIE

Weer een grens over

28 mei. Zondagmorgen aan de grens met ZA er zijn bijna geen reizigers te bespeuren. De Botswana overgang is gebeurd in een wip. Bij de Zuid Afrikanen moeten we een transitvisum zien te bekomen want onze drie maanden zijn al lang om. Ook hier gaat alles als een fluitje van een cent. We krijgen zelfs zonder aandringen een visum van een maand!
Aan de weginfrastructuur in het grenscomplex te zien moet hier normaliter veel verkeer passeren maar vandaag dus niet. Dat heeft ons een record opgeleverd want zo snel zijn we nergens ter wereld over de grens geraakt.

 

we zijn opnieuw aan de grens van Zuid Afrika

We rijden richting de stad met de naam Zeerust. Dat zou kunnen doen vermoeden dat we richting oceaan rijden maar niets is minder waar. We hebben nu maanden achter de rug van desolate wegen met weinig of geen verkeer, behalve in de steden. Maar dat schijnt nu wel definitief verleden tijd. Nog 250 km naar Pretoria en nog ongeveer 300 meter stijgen want Pretoria ligt op bijna 1.500 meter hoogte.

Nog 250 km naar Pretoria en nog ongeveer 300 meter stijgen want Pretoria ligt op bijna 1.500 meter hoogte.

Terug naar huis

Een kleine week hadden we gepland om alles in gereedheid te brengen voor onze terugkeer naar België. De FJ voorbereiden voor overwintering en de vorig jaar gemonteerde Bilstein schokdempers laten controleren want op zeer slechte rotswegen hoor ik gestommel in de achteras, de voorruit vervangen, scheurtjes in de binnenspatborden herstellen, onderhoud... Ook moeten we een bedrijf vinden dat een fly sheet voor onze daktent kan maken, want dat is na negen jaar aan vervanging toe.

We hebben voor alles een oplossing gevonden en laten deze keer de FJ achter in de fabriek van Roland in Johannesburg, hij zal er ook voor zorgen dat de scheurtjes zullen gerepareerd zijn tegen we terug komen.

Magda en Roland plannen ook om een wereldreis te maken - ze zijn aan het aftellen

Vandaag vrijdag hadden we naar huis moeten vliegen maar om een nog onduidelijke reden werd onze vlucht geannuleerd. Met veel moeite hebben we morgen zaterdag een andere vlucht geboekt.


Afscheid van onze nieuwe vrienden die zorg gaan dragen van onze FJ
 
na een vermoeiende nachtvlucht van Johannesburg naar Istanbul kunnen we wat uitrusten op onze vlucht van Istanbul naar huis
Voor meer foto's van onze laatste dagen in Afrika 2017 klik hier

Alweer een einde...

De negende fase van onze wereldreis is na iets meer dan vijf maanden ten einde. We reden 20.000 km door verrukkelijk en gevarieerd Zuid Afrika, het natte bergland Lesotho, het door langdurige onlusten verdeelde tropische Mozambique, het vriendelijke en mooie Malawi, het wilde Zambia met zijn machtige Zambezi stroom en de Victoria watervallen en het lege land met de grootste diamant reserves, Botswana. Dat was niet volledig volgens plan want dat voorzag dat we tot in Kenia zouden reizen. Maar Zuid Afrika was zo goed dat we er veel langer zijn verbleven dan voorzien!

Nog nooit op onze reizen hebben we zovele nieuwe vrienden gemaakt en reizigers ontmoet. Afrika is dus duidelijk een sterke aantrekkingspool voor trekkers en reizigers, niettegenstaande, vreemd genoeg, dit werelddeel tot nog toe voor ons het duurste is om er te reizen. Misschien komt dit doordat in al die bezochte landen de toeristische infrastructuur meestal in handen is van Zuid Afrikanen.

Our route in South Africa - Swaziland - Lesotho - Malawi - Zambia - Botswana - Zuid Afrika 2016 - 2017

 

 
12/02/2020
17/01/2020
06/01/2020
Depart of part 4
05/01/2020
17/05/2019
01/05/2019
06/04/2019
21/03/2019
22/02/2019
02/02/2019
24/01/2019
22/01/2019
18/01/2019
17/01/2019
13/01/2019
Depart of part 4
12/01/2019
05/06/2018
30/05/2018
09/05/2018
14/03/2018
02/02/2018
25/01/2018
05/01/2018
Depart of part 3
05/01/2018
04/06/2017
28/05/2017
20/05/2017
02/05/2017
06/04/2017
09/03/2017
24/02/2017
23/02/2017
20/02/2017
15/02/2017
29/12/2016
28/12/2016
Depart of part 2
28/12/2016
08/05/2016
15/04/2016
08/04/2016
27/03/2016
 
History
 
2023
2021-2023
2020
2016-2020
2011-2016
2010
2010
2008-2009

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

 

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A

-

S

O

U

T

H

 

A

F

R

I

C

A

-

Z

U

I

D

 

A

F

R

I

K

A