Geschiedenis

Van de vierde tot de elfde eeuw was Guatemala het kerngebied van de Mayabeschaving. In 1523 werd door de Spanjaarden onder leiding van Pedro de Alvarado aan de verovering van het gebied begonnen. Rond 1550 was dat grotendeels voltooid, maar het zou nog tot 1697 duren voor de laatste Mayastaat, Tayasal, viel. Guatemala werd ingedeeld bij het onderkoninkrijk Nieuw-Spanje, waarvan het een kapiteinsgeneraliteit vormde die heel Centraal-Amerika omvatte. In 1821 werd het als deel van het Mexicaanse Keizerrijk onafhankelijk van Spanje, en twee jaar later scheidde het zich met een aantal andere Centraal-Amerikaanse landen af als de Verenigde Staten van Centraal-Amerika. Die federatie hield op te bestaan in 1840, waarna Guatemala een onafhankelijke republiek werd. Aanvankelijk had Guatemala overwegend conservatieve regeringen, wat met het aantreden van Justo Rufino Barrios in 1871 veranderde. Onder de liberale regering bloeide de economie op door de export van koffie, maar in 1885 kwam een einde aan Barrios' regering toen hij sneuvelde op veldtocht in El Salvador, dat hij had aangevallen in de hoop de Centraal-Amerikaanse eenheid te herstellen. Rond de eeuwwisseling kreeg de heersende elite, met als beste voorbeeld de Amerikaanse United Fruit Company, steeds meer grond en macht in handen. In 1931 vestigde Jorge Ubico zijn dictatuur, die zich vooral kenmerkte door een paternalistisch beleid ter verbetering van het lot van de indiaanse bevolking. Nadat hij steeds autoritairder begon op te treden werd hij in 1944 in een bloedeloze volksopstand, die een korte periode van democratie en voorspoed inleidde, de 'tien jaren lente'. In 1951 werd de sociaaldemocraat Jacobo Arbenz Guzmán tot president gekozen. Hij startte landhervormingen, tot woede van het leger en de Verenigde Staten, die hem in 1954 omver wierpen. Daarop volgde een lange periode waarin dictaturen en min of meer democratische regeringen elkaar afwisselden. Vanaf de jaren '70 ontaardde het geweld tot een bloedige burgeroorlog, waarvan vooral de indiaanse bevolking het slachtoffer werd. Het geweld culmineerde in de dictatuur van Efraín Ríos Montt, tijdens wiens regime een genocide op de Mayabevolking plaatsvond. De democratie werd in 1986 hersteld. Tien jaar later werd de burgeroorlog beëindigd en keerde de vrede langzaam maar zeker weer terug. Sinds de terugkeer van de burgerregering is Guatemala overwegend door centrum-rechtse en rech